आरबीआय ने लॉन्च केले उदगम नावाचे पोर्टल ; बँकेतल्या बेवारस ठेवी पाहता येणार
1 min read
नवी दिल्ली: (वृत्तसंस्था)- दररोजच्या धगधगीत असे अनेकदा घडतं की आपण काही कारणास्तव बँक खाते उघडतो पण थोडेफार व्यवहार झाल्यानंतर त्याकडे दुर्लक्ष करतो. अशावेळी त्या बँक खात्यात आपली छोटी किंवा मोठी रक्कम पडून राहते ज्याचा नंतर आपल्याला विसर पडतो. काही वर्षांनी जेंव्हा आपल्याला ते आठवते तेंव्हा फार उशीर झालेला असतो. किती रक्कम जमा आहे? कोणत्या बँकेत खाते आहे? खाते क्रमांक काय आहे? अशा सर्वांची काही काहीच माहिती आपल्याला आठवत नाही. परिणामी आपला गोंधळ उडतो, पण आरबीआयने अशा ग्राहकांना दिलासा दिला असून भारतीय बँकांमध्ये दावा न केलेल्या हजारो कोटी रुपयांच्या ठेवी पडून आहेत. या दावा न केलेल्या ठेवी शोधण्याकरिता रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) आता उदगम नावाचे एक केंद्रीकृत वेब पोर्टल सुरू केले असून ज्यामुळे ग्राहकांना अनेक बँकांमध्ये जमा पण दावा न केलेली रक्कम एकाच ठिकाणी शोधणे सोपे होणार आहे.
आरबीआयने प्रसिद्धी पत्रक जारी करून म्हंटले आहे. गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी हे वेब पोर्टल लॉन्च केले आहे. हे पोर्टल आरबीआयने स्वतः विकसित केले असून या वेबपोर्टलच्या माध्यमातून सर्वसामान्य लोकांना स्वत:च्या किंवा त्यांच्या जवळच्या व्यक्तींच्या बँकांमध्ये ठेवलेल्या हक्क नसलेल्या ठेवी शोधण्यात मदत होईल. एकापेक्षा अधिक बँकांमध्ये असलेली रक्कम या वेबपोर्टलच्या माध्यमातून शोधता येणार आहेत.
७ बँकांमधील ठेवींचा तपशील उदगम, अनक्लेम डिपॉझिट्स – गेटवे टू ऍक्सेस इन्फॉर्मेशन वेब पोर्टल लाँच करून वापरकर्ते दावा न केलेल्या ठेवी शोधून त्यावर दावा करू शकतील किंवा संबंधित बँकांना भेट देऊन ठेव खाते पुन्हा सक्रिय करू शकतील. आरबीआयने सांगितले की, सध्या ७ बँकांमध्ये हक्क नसलेल्या ठेवींचा तपशील वेबसाइटवर उपलब्ध आहे.
इतर बँकांमधील ठेवींचे तपशील १५ ऑक्टोबर २०२३ पर्यंत टप्प्याटप्प्याने पोर्टलवर अपलोड केले जातील. दरम्यान, केंद्रीय बँकेने लाँच केलेल्या पोर्टलमुळे वापरकर्त्यांना त्यांच्या दावा न केलेल्या (बेवारस) ठेवी/खाती ओळखण्यात मदत होईल आणि त्यांना एकतर ठेव रकमेचा दावा करण्यास किंवा त्यांच्या संबंधित बँकांमध्ये त्यांची ठेव खाती चालू करण्यास सक्षम करण्यात येईल, असे आरबीआयने म्हंटले आहे.
वापरकर्ते सध्या पोर्टलवर उपलब्ध असलेल्या सात बँकांच्यामध्ये दावा न केलेल्या ठेवींच्या तपशीलांबद्दल जाणून घेऊ शकतील. यामध्ये
स्टेट बँक ऑफ इंडिया.
पंजाब नॅशनल बँक.
साउथ इंडियन बँक.
सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया.
धनलक्ष्मी बँक.
डीबीएस बँक इंडिया.
सिटी बँक एन.ए
आदी बॅंकांचा समावेश आहे. दरम्यान, यावर्षी फेब्रुवारी महिन्यात घेण्यात आलेल्या आढाव्यात सार्वजनिक क्षेत्रातील बॅंकांमध्ये जवळपास ३५ हजार कोटींच्या बेवारस ठेवी पडून असल्याची आरबीआयने माहिती दिली असून यात १० वर्षे किंवा त्याहून अधिक काळ चालू नसलेल्या खात्यांचा समावेश आहे. तर एकट्या SBI मध्ये ८ हजार ८६ कोटी रुपयांच्या दावा न केलेल्या ठेवी पडून आहेत.
UDGAM पोर्टलवर नोंदणी कशी कराल?
वापरकर्त्यांनी UDGAM पोर्टलला भेट द्या आणि नोंदणी करा.
नोंदणी प्रक्रियेसाठी वापरकर्त्यांनी त्यांचा मोबाइल नंबर, नाव, पासवर्ड, कॅप्चा प्रविष्ट करावा लागेल आणि नंतर सबमिट करावा. सबमिट वर क्लिक केल्यानंतर वापरकर्त्यास नोंदणीकृत मोबाइल नंबरवर एक ओटीपी प्राप्त होईल.
यानंतर वापरकर्ते त्यांचा मोबाईल नंबर आणि पासवर्ड टाकून त्यांच्या UDGAM खात्यात लॉग इन करू शकतील.
लॉगिन पृष्ठावर तपशील प्रविष्ट केल्यानंतर त्यांना पुन्हा एक ओटीपी प्रविष्ट करावा लागेल.
त्यानंतर वापरकर्त्यांना एका पृष्ठावर पुनर्निर्देशित केले जाईल जेथे त्यांना खातेदाराचे नाव, बँकेचे किंवा बँकांचे नाव प्रविष्ट करावे लागेल. याव्यतिरिक्त त्यांना किमान एक शोध निकष प्रदान करावा लागेल — पॅन, मतदार ओळखपत्र , ड्रायव्हिंग लायसन्स क्रमांक, पासपोर्ट क्रमांक किंवा जन्मतारीख.
तपशील प्रदान केल्यानंतर वापरकर्ते शोध वर क्लिक करू शकतात आणि दावा न केलेल्या ठेवी तपासू शकतात.